نظارت بر قدرت و مکانیسم های آن در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)

Authors

سعید کمالی کفراتی

دانش آموخته دانشکده شهید محلاتی(ره) که در دفاع از حریم اهل بیت(ع) در منطقه خان طومان سوریه توسط تروریست های تکفیری در اردیبهشت ماه 1395 به فیض شهادت نائل آمد. محسن محمدی الموتی

استادیار علوم سیاسی دانشکده شهید محلاتی(ره)

abstract

«قدرت» مقوله ای مهم و اساسی در اجتماع انسانی بوده و می تواند همانند شمشیر دولبه ای، از یک سو سعادت بخش و فضیلت آور و از سوی دیگر به شدت فسادآور باشد. در اندیشه سیاسی امام(ره) «قدرت» مفهومی است دارای منشأ خیر، ولی اینکه در دست چه کسی باشد و برای چه هدفی به کار گرفته شود، به آن ماهیتی متفاوت از منشأ آن می دهد. از نظر امام خمینی(ره) برای اینکه «قدرت» از مسیر اصلی خود خارج نشده و نظام، کارویژه خود را به نحو احسن انجام دهد و از دیکتاتوری و فساد جلوگیری شود، نیاز است تا بر «قدرت» نظارت شود. این نظارت به دو شیوه درونی و بیرونی اعمال می شود. مکانیسم های درونی عبارتند از تزکیه، عدالت و تقوا. مکانیسم های بیرونی عبارتند از امر به معروف و نهی از منکر، شورا، نصیحت و قانون. در این پیوند، برخلاف اکثر نظام های سیاسی رایج دنیا که عمدتاً به نظارت های بیرونی اکتفا می کنند؛ حضرت امام(ره) در نظریه خود بر مکانیسم های درونی تأکید فراوان داشتند و درخصوص مکانیسم های بیرونی نیز به نقش مردم در نظارت بر «قدرت»، اعتقاد راسخ و اساسی داشته و دائماً بر آن تأکید می کردند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نظارت سیاسی بر قدرت در اندیشه علوی

ضرورت طرح موضوع نظارت سیاسی بر قدرت که در مهار قددرت حکومت نقشی بسزا و اساسی دارد، موضوعی است که نمیتوان به آن بی اعتنا بود. این موضوع به ویژه در اسلام و اندیشه های سیاسی - اجتماعی امام علی مورد توجه قرارگرفته است و از اهمیت خاصی برخوردار است. مدعای این نوشتار، با استناد به آموزه های امام علی (ع) در قلمرو اندیشه سیاسی، آن اسن که تبیین خط مشی ها و اصول حکومت، طراحی شبکه اطلاعاتی و ارزشیابی ...

full text

نظارت بر قدرت و مهار آن در نظریه ولایت مطلقه فقیه با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی&

«نظارت بر قدرت و مهار آن» از دیرباز ذهن متفکران عالم سیاست را به خود معطوف کرده است. با پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی مجال یافت برای اولین بار در تاریخ تشیع سازوکارهای نظارتی بدیعی را در قالب نظریه ولایت فقیه در شکل مطلقه آن در قانون اساسی بگنجاند. پرسش اساسی این پژوهش آن است که «چگونه، شخص ولی فقیه و قوای حکومتی از سوق به استبداد و قانون‌گریزی در امانند»؟ یافته‌های این نوشتار بر اساس نظریه ...

full text

منابع نرم قدرت متعالی در اندیشه سیاسی امام خمینی

بررسی منابع نرم قدرت در اندیشه سیاسی امام خمینی& مسئله مقاله حاضر است. بر‌اساس نظریه طبقه‌بندی علوم از منظر امام خمینی، انسان دارای سه بعد است؛ غیبی و روحی، برزخی و خیالی، شهودی و دنیوی. بر مبنای این نظریه منابع نرم قدرت ذیل سه عنوان: منابع اعتقادی ـ بینشی؛ منابع اخلاقی ـ گرایشی؛ منابع رفتاری ـ کنشی با روش تحلیلی ـ اکتشافی ارائه می‏شود. در بعد اعتقادی، تنها منبع قدرت، خداوند متعال است و هر‌چه ا...

full text

قدرت سیاسی و بایسته‌های اخلاقی آن در اندیشه حکیم کشفی

در این نوشتار تلاش شده است تا در گام نخست، نگرش کشفی به ذات قدرت سیاسی، هدف و قلمرو آن مورد نقد و بررسی قرار گیرد. برای این منظور، در گام نخست مفاهیم کلیدی و ابتکاری در اندیشه سیاسی این متفکر عهد قاجار تبیین شد؛ از جمله نگرش موسع و متفاوت کشفی به مفهوم خلیفه‌الله و ظل‌الله. در ادامه تقسیم‌بندی نوین کشفی از اصناف سه‌گانه حکومت مورد واکاوی قرار گرفت که مبنای تقسیم آن به نوعی ناظر بر نگاه وی به قل...

full text

خاستگاه ‏های قرآنی اندیشه سیاسی امام خمینی

گزارش شناسایى بنیادهاى اندیشه‌هاى سیاسى امام در گستره آیات قرآنى است. از نگاه امام، سیاست دین، سیاست الهى و عین دیانت است که به دلیل زمزمه شعار جدایى دین از سیاست و عرضه مکاتب انحرافى با مهجوریت قرآن مهجور شده است. در صورتى که قرآن کتاب حکومت است و در سایه حکومت قرآنى علاوه بر دست‌آوردهاى مادى، رشد معنویت نیز امکان‌پذیر مى‌شود، معنویت و خدا محورى عامل کنترل قدرت سیاسى و طاغوت ستیزى است که قرآن ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نشریه اندیشنامه ولایت

جلد ۱، شماره ۲، صفحات ۸۳-۱۰۷

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023